Bir sınıf öğretmeni olarak farklı konular, dersler ve müfredat arasına sıkışıp kaldığınızı hissettiğiniz oldu mu? Dersinizi farklılaştırmak, öğrenilenlerin daha kalıcı hale gelmesini sağlamak için neler yapmalıyım sorusunu kaç kez tekrar ettiniz? Dersinizi işlerken nelere dikkat ediyorsunuz? Peki elinizdeki gücün farkında mısınız?
Çocukların oyun oynamanın çekiciliğine hayır diyemediklerini fark ettiğimde, her gün farklı bir oyun oynatarak keyifli vakit geçirmeleri hoşuma gitmişti. Benim için bu oyunların, sadece oyun olarak kalmaması gerektiği ve farklı derslerde farklı kazanımlarla eğitime katkı sağlayabilmeleri düşüncesi ile adım atmak ise mesleğim için ayrı bir sayfanın açılması demekti. Artık farklı oyun oynatmaktan ziyade, bir oyunu farklı derslere nasıl uyarlayabilirim, sorusu gündemimde. İster matematik, isterseniz İngilizce dersinde olsun oynayabileceğiniz, keyifli vakit geçirirken kazanımlara ulaşmada desteğiniz olacak örnek bir oyuna göz atmaya ne dersiniz?
“Görüntülü Saklambaç” oyunu bu oyunlardan biri. Oyunu ilk önce aslına uygun olarak oynatmakta fayda var. Türkçe dersi için belirlenen bir konuda ya da seçilen bir kitapla başlayabilirsiniz. Bunun için konuya uygun farklı fotoğraflar mekana bırakılır, çocukların incelemesi için zaman verilir. Sonra iki ebe seçilerek dışarı alınır. Kalan öğrencilerden eşler oluşturularak bir fotoğraf belirlemeleri istenir. Eşler seçtikleri fotoğrafı anlatan bir hareket belirler. Örneğin bir ağaç fotoğrafı için ağaç formu belirlenir. Eşler hareketlerine karar verdikten sonra mekanın farklı yerlerine geçerler. Ebeler içeri alındığında her çocuk normal duruşunda bekler. Ebe bekleyen çocuklardan birine dokunur. Ebenin dokunduğu çocuk birkaç saniyeliğine eşiyle belirlediği formu alır ve tekrar normal duruşuna döner. Ebe hemen ardından bir başka çocuğa dokunarak aynı formda olanı bulmaya çalışır. Eğer ebe hemen ardından aynı formdaki çocuğu bulursa eşleri kazanmış olur ve mekanda kendisi için ayrılan bir alana götürür. Eğer hemen ardından aynı formu bulamadıysa diğerlerine de dokunarak aynı olanları bulmaya çalışır. Eşini bulduğunda dönüp tekrar diğer eşe dokunmak koşuluyla o eşi kazanmış olur. Her iki ebe de eş zamanlı olarak oynar ve en çok çifti bulup kazanmaya çalışır. Hafıza kartları mantığıyla oynanan bu oyuna daha sonra ses de ekleyebilirsiniz. Bu şekliyle oynarken, eşler kararlaştırdıkları bir sesi çıkarıp susarlar ve ebeler yine eşleri bir araya getirmeye çalışır. Son aşamada ise belirlenen bir cümle ile oyunu oynamak mümkün. Oyun her defasında farklı ebeler ve farklı eşlerle tekrar tekrar oynanabilir.
Oyunu oynadıktan sonra oyun üzerine sohbet edebilir ve neleri fark ettiklerini görebilirsiniz. Bu oyunla birlikte görsel hafızayı ve dikkat becerisini geliştirmek mümkün. Çocuklar kendi aralarında anahtar bir form, bir ses ya da bir cümle oluştururken birlikte karar verebilme becerileri desteklenmiş olur. Oyunu sadece bu haliyle oynasanız bile kendi içindeki kazanımlara ulaşabilirsiniz.
“Peki hangi derste nasıl kullanırım?”
Bir kitabın anahtar sözcüklerini ya da kahramanlarını belirleyerek de oyunu oynatabilirsiniz. Çocuklar, kahramanların veya kavramların gösterildiği kartlardan yararlanarak oyunu oynarken kitabın içeriği hakkında fikir sahibi olabilir, anahtar sözcüklerden yararlanarak tahminde bulunabilirler. Ayrıca oyunun son aşaması olan cümle belirleyerek oynandığında yeni sözcükleri cümle içinde kullanmış olurlar.
Oyunu İngilizce dersinde de oynamak mümkün. Yeni öğrenilen sözcükler için farklı bir tekrar çalışması yapabilirsiniz. Kelimelerin telaffuzlarını doğru yapabilme, anlamı ile eşleştirebilme ve cümle içerisinde anlamına uygun olarak kullanabilme becerilerini geliştirmek mümkün olabilir.
Sosyal Bilgiler gibi günlük hayatla iç içe olan derslerimizi de oyunlarla zenginleştirmek elimizde. Bu oyunu dersin, milli kültürümüz konusuna uyarlayabilirsiniz. Milli kültürümüzü oluşturan türküler, el sanatları, yemekler, kıyafetler gibi başlıkları anlatan resimlerle de oyunu oynayarak bir farkındalık sağlayabilirsiniz.
Matematik dersinde; toplama, çıkarma gibi işlemlerde soru ve cevapları eşlemelerini sağlayabilirsiniz. Geometrik şekillerde çocuklar seçtikleri şekillerin formunu alabilir ya da özelliklerini bir cümlede kullanabilir. “üç kenarlıyım, hiç köşem yok, tüm kenarlarım eşit…” gibi.
İster 1. Sınıf isterseniz 4. Sınıf öğretmeni olun, belirlediğiniz bir oyundan farklı derslerde yararlanabileceğinizi unutmayın. Dersin başında dikkat çekmek için ya da değerlendirme için kullanabileceğiniz bu oyunu farklı derslere ve konulara uyarlamanız mümkün. Oyunun gücüne önce kendiniz inanır ve dersin hangi aşamasında, hangi konu için kullanacağınıza karar verirseniz; kazanımlarınıza ulaşmanızda oyun en iyi ve eğlenceli destekçiniz olabilir. Şimdi sıra sizde, bildiğiniz oyunları gözden geçirerek en sevdiğinizden başlayabilirsiniz. Sonrasındaysa, bir oyun oynatıp pek çok konuya uyarlayabilir ve her defasında aynı heyecanla oynandığına tanıklık edebilirisiniz.
Burcu Salman Moroğlu
@okuldaoyun